KKTC'de İmgesel Yemekler
Doğu Akdeniz Üniversitesi
Maraho bitkisi
Zeytinyağı
Soğan
Bulgur
6 bardak su
1 adet tavuk bulyon
Karabiber
Kırmızıbiber
Nane
İlk olarak maraho bitkisinin uç kısmından bir tutam kesilir. Tencereye az miktarda zeytinyağı konulduktan sonra, içine soğan doğranır. Soğan pembelesinceye kadar kısık ateste kızartılır. Bu malzemeler bir süre soldurulur. Daha sonra bir su bardağının yarısı kadar bulgur yıkanıp tencereye dökülür. Ardından altı bardak su üzerine ilave edilir. Bir adet tavuk bulyon da eklendikten sonra, maraho çorbası kıvama gelinceye kadar kısık ateste pisirilir. Eğer çorba yoğun olmussa, biraz daha su ilave edilir. Az miktarda karabiber ve kırmızıbiber konularak hazırlanan çorba artık servise hazırdır. İstenildiği takdirde yemeğe hoş koku vermesi için nane de eklenilebilir.
Not: Kıbrıslı Türkler arasında Maraho olarak bilinen rezene, Kıbrıs dağlarında kendiliğinden yetisir. Tohumlarından yağ elde edilir. Bu bitki koku ve yağ bakımından çok zengindir. Ana vatanı Akdeniz bölgesidir. Bölgede rezenenin bol miktarda bulunması, Maraho çorbasının bu yöreye has bir yemek olmasını sağlamıstır. Maraho çorbasında kullanılan rezene, Farsça raziane'den galat olarak Türkiye Türkçesine rezene adıyla geçmistir. Latince adı foneculum vulgare mıll olup, Kıbrısta maraho adıyla günümüze kadar gelmistir. Maraho, ilk baslarda Rumlar tarafından sevilmis, daha sonrada Kıbrıslı Türkler tarafından benimsenmistir.
Maydanozgiller ailesinden olan marahonun, birçok bakımlardan sağaltıcı özellikleri olduğu bilinmektedir. Tıpta gaz söktürücü, mide ağrısını azaltıcı etkilerinin olması, bitkinin adeta antibiyotik özelliği olduğunu gösterir. Bunun yanında, çok eksiklerde ilaç tedavisinin mümkün olmadığı zamanlarda, kanayan yaralara da pansuman olarak yapıldığı söylenmektedir. Yine otuz, kırk yıl önceleri yeni doğum yapmış kadınlara, lohusalık devresinde haftada en az iki kere maraho bitkinsi verilmistir. Bunun sebebi kadının hamilelik döneminde aldığı kiloları sağlıklı bir biçimde vermesini sağlamak ve anne sütünü tatlandırarak, bebeğin süt isteğini arttırmaktır.
Bazı köylerde içine karnabahar konulması, bu çorbanın yapılısının köyden köye değistiğini gösterir. Örneğin Kıbrısın Güvercinlik Köyünde, maraho bitkisinin doğranmadan sadece ikiye bölünerek atılması, onun adeta çorba değil de bir yemek olarak tüketildiğine isarettir.
Marahonun yılın yaklasık üç dört ayı Güney Kıbrısta, diğer üç dört ayı Kuzey Kıbrısta yetisiyor olması oldukça ilginçtir. Bazı Kıbrıslılar bunu; bitkinin çok sifalı olmasından dolayı, kendisini esit olarak iki ayrı bölgede değisik zamanlarda yetistirerek esitliği sağladığını, böylece de sifasından herkesin yararlanabildiği seklinde değerlendirmektedir.
|
