Elazığ il Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Doğum Yemekleri:
Halk arasında lohusa ve emzikli kadınların beslenmesi için özel olarak yiyecek ve içecekler hazırlanmaktadır. Lohusaya pestilli yumurta, pekmezli yumurta, haşlama et, patates yedirilir, şekerli süt içirilir. Bazı yerlerde de lohusa birkaç hafta yatırılır ve ilk günlerde "hasude" (hesüde /heside) denilen tatlı yedirilir. Lohusayı ziyarete gelenlere de çoğu zaman lohusa şerbeti ikram edilmektedir.
Düğün (sünnet, evlenme) Yemekleri
Düğün günlerinde kazanlarla yemek yapılır. Bu yemekler; kavurma, pilav, dolma, sarma, su böreği, zerde vb. yiyeceklerdir. Sünnet düğünleri daha çok mevlitlidir. Önce mevlit okutulur, ardından gelen misafirlere pilav, kavurma, dolma, ayran vb. yemekler dağıtılır.
Hacı Yemeği:
Hacdan dönen hacılara ev halkı kurban keser ve kurban etinden çeşitli yemekler yapılır ve gelen misafirlere ikram edilir. Hacı evine gelenlere ayrıca zemzem, teşbih, Mekke hurması, seccade, başörtüsü, yüzük, misvak, sürme ve güzel koku (esanslar) vb. hediyeler verilir. Hacı evine daha çok baklava, dolanger ve börek çeşitleri götürülür.
Bayram Yemekleri:
Evin hanımı birkaç gün öncesinden bayram hazırlıklarına başlar. Tatlı olarak; dolanger, baklava, kadayıf ve sütlaç yapılır. Börek olarak genelde peynirli börekler yapılır. Yemek olarak da içli köfte, Harput köfte, dolma, yaprak sarması, lahana sarması ve fasulye yemeği vb. yemekler yapılır. Bayram günü misafirlere mutlaka "en kötü günümüz böyle tatlı olsun" dercesine şeker, kahve ve tatlı ikram edilir.
Kurban bayramlarında yapılan yemekler ise daha çok kurban etine bağlı yemeklerdir. Başta kavurma olmak üzere ciğer yahni, güveç ve kellepaça vb. yemekler yapılır. Tatlı olarak yine ; dolanger, baklava, kadayıf ve sütlaç yapılır. Börek olarak yine peynirli börekler yapılır.
Askere Uğurlamada Verilen Yemek:
Elazığ halkı arasında da diğer memleketlerde olduğu gibi askere gönderilen gençlere akrabalar veya komşular tarafından yemek verilmesi adettir.
Yağmur Duası Sırasında Verilen Yemek:
Yağmur duasına çıkan çocuklar, önce "Molla Potik" adında büyük bir korkuluk yaparlar. Çocuklar "Molla potik ne ister, Allah'tan yağmur ister" diye gezerek her evden bulgur, yağ, kavurma, tuz, salça vb. yiyeceklerden isterler. Her ev istenilen malzemelerden bir miktar verir ve verirken de korkuluğun üzerine bir tas su serper. Toplanan bu malzemeler ile kazanda pilav pişirilip kırda yenilir ve yağmur duası yapılır. Bazı yerlerde Molla Potik, cici ana veya çömçe gelin olarak da adlandırılır.
Ölüm Sonrası Verilen Yemek:
Birisi öldüğü zaman, cenaze evinde helva pişirilir. Pişen helva, ölü gömüldükten sonra taziye için gelenlere ikram edilir. Cenaze evi üç gün boyunca yemek yapmaz. Ölü evine taziyeye gidenler, çeşitli yemekler ve içecekler götürürler. Genelde; güveç, pilav, tavuk, kavurma, lahmacun, ayran, çay, kahve ve şeker gibi yiyecek ve içecekler götürülür.
Daha sonra ölünün yedisi, kırkı ve elli ikisi yapılır. Yedisinde, helva yapılıp komşulara dağıtılır. Kırkında ise Kur'an-ı Kerim ve mevlit okutulup yemek verilir. Elli ikisinde yemek verilmez, ölünün mezarı başında Kur'an-ı Kerim okunur ve fakirlere hayır ve sadaka dağıtılır.
|
